Van onze correspondent uit de Filipijnen
Het was maart 2020 toen de president van de Filipijnen (Rodrigo Duterte, red.) een nationale lockdown afkondigde vanwege de pandemie. Alle ogen waren op het nieuws gericht en de bevolking volgde braaf alle protocollen op. Het zou maar 15 dagen duren. Daarna veranderde alles.
Lijst met maatregelen
Hieronder volgt een lijst van actieve maatregelen en richtlijnen hier in de Filipijnen naast andere maatregelen die door andere lokale overheden en organen worden uitgevoerd.
- Blijf zoveel mogelijk thuis, een quarantainepas wordt gegeven aan een bevoegd persoon die daarmee toestemming heeft om naar buiten te gaan.
- Mondkapjes en face shields zijn verplicht buitenshuis.
- Afstand houden is verplicht, dit wordt overal aangegeven met markeringen die je moet volgen.
- Handhygiëne is verplicht in sommige gebieden waar je je handen moet wassen voordat je ergens naar binnen mag.
- Daarnaast heb je de RT-PCR en/of antigen-test en je reisdocumenten nodig voor interne grenscontroles, net als medische certificaten en gezondheidsverklaringen.
Wat er gebeurde in de middenklasse
Gedurende de lockdowns volgden we letterlijk alle protocollen op, maar het meest geraakt waren vooral de families onder de middenklasse. Hun leven bestaat vooral uit het verkopen van voedsel en zij waren op straat. Vooral deze mensen overtraden de maatregelen voor een beetje inkomen om in hun dagelijkse behoeften te voorzien. Om dit probleem op te lossen gaf de regering financiële hulp. Maar dit was behoorlijk controversieel. De uitkomst? Mensen vochten erom en begonnen elkaar te bedreigen. Om in aanmerking hiervoor te komen, moet je namelijk een geregistreerd kiezer zijn in een bepaalde gemeente waarna je op een lijst wordt gezet. Dit was een van de gebeurtenissen die leidde tot het uitbreken van geweld. Vanwege dit incident werden sommige ambtenaren aangeklaagd en beschuldigd van misstanden bij de verdeling van hulpgeld. Zo zou een ambtenaar bijvoorbeeld willekeurig iets inhouden op het bedrag dat iemand moest krijgen, of ambtenaren zouden hun familieleden op de lijsten zetten.
Bepaalde families in de middenklasse kregen geen hulp omdat ze er niet voor in aanmerking kwamen, bijvoorbeeld als een familielid een stabiele baan had, maar met een laag salaris. Met alle rekeningen die er betaald moesten worden, moesten ze harder werken en zijn ze juist harder geraakt door de ontslagen en de bedrijven die failliet gingen. Een ander criterium dat tot verontwaardiging leidde was dat als een ouder iemand alleen woonde hij niet op de lijst kon komen, in het bijzonder als deze persoon pensioen ontving of hulp vanuit het buitenland kreeg. Ze werden huilend in de steek gelaten en moesten om hulp bedelen. Velen moesten zelfs op hun oude dag weer gaan werken. Volgens het nieuws was zelfs een oudere overleden aan een zonnesteek terwijl hij wachtte tijdens het omroepen van de namen op de lijst.
Openbaar Vervoer, Politie en Leger
Het openbaar vervoer werd ook opgeschort (op dit moment slechts nog in sommige provincies in het land) dus mensen die naar hun werk wilden moesten daarvoor kilometers lopen. Alleen als je een privéauto had kon je vrij bewegen. De capaciteit van elke auto was echter wel beperkt en ondertussen werd ook een nieuwe maatregel ingesteld om oudere auto’s van de weg te weren zodat alleen nog maar bepaalde auto’s van nieuwere modellen gebruikt mochten worden.
De politie en het leger zijn overal zichtbaar om ervoor te zorgen dat iedereen op de juiste manier zijn of haar mondkapje draagt, of anders een sanctie krijgt bij een overtreding. Misbruik is er legio, bijvoorbeeld toen een gepensioneerde soldaat werd doodgeschoten voor het schenden van de lokale quarantaineregels. Hij werd bevolen zijn hand in de lucht te steken maar in plaats daarvan pakte hij iets uit zijn tas. Het bleek dat hij aan PTSS leed (post-traumatische stress stoornis).
Reizen in de Filipijnen
Tijdens het reizen moeten mensen reisdocumenten regelen voor controle aan de grenzen. Meestal worden deze uitgegeven door de gemeenten voor een prijs. Deze documenten bevatten onder andere verklaringen voor de politie en medische certificaten. Daarnaast is ook een RT-PCR test verplicht voor bepaalde lokale overheden.
Mensen die vastzitten en niet naar huis konden komen, bleven in hun werkgebieden zonder aanlevering van voedsel door hun werkgevers of zelfs door de lokale overheid, waardoor ze om hulp riepen op sociale media. Sociale media speelden een grote rol om gehoord te worden. Ook wordt er veel informatie op gedeeld, bijvoorbeeld ook dat ambtenaren/ burgemeesters zelf de regels breken.. Een burgemeester overtrad de grensregels en zei dat hij in slaap was gevallen tijdens een grenscontrole en dat zijn konvooi hem niet wakker had gemaakt. Hij had geen reisdocumenten of medische documenten bij zich. Een andere burgemeester schond een lokale regel doordat er een verjaardagsfeestje werd gehouden in zijn gemeente. Hij probeerde ontslag te nemen omdat er onderzoek werd gedaan. Deze twee incidenten zijn slechts voorbeelden van hoe makkelijk ze ermee weg konden komen. Wat ook op sociale media grote impact had, was dat een landelijk politicus werd gespot in Subic (bekende badplaats, red.) waar hij aan het zwemmen was samen met dolfijnen tijdens de quarantaineperiode, maar hij kwam er mee weg omdat hij zei dat hij op zakenreis was.
Arbeiders die in het buitenland werken en moesten werken, hadden een RT PCR test nodig die geldig was voor drie dagen. Degenen die thuis kwamen, moesten een test ondergaan op de luchthaven en werden daarna naar een quarantaine faciliteit meegenomen terwijl ze op het resultaten wachtten. Was je negatief, mocht je gaan. Sommige mensen moesten echter een maand wachten op hun resultaat in de quarantaine faciliteit, waardoor het voor de faciliteit lastig werd om zich aan de regels te houden.
Naar school gaan
Scholen werden gesloten en leerlingen kregen thuis huiswerk, maar niet iedereen heeft toegang tot internet. Hierdoor konden degenen zonder internetverbinding niet meer naar school gaan. Veel arme families konden een computer of laptop niet betalen. Hierdoor konden hun kinderen niet meedoen in een klas. Bovendien was er ook niet altijd elektriciteit. Ouders die zelf niet naar school gingen, vinden het lastig om thuis les te geven, want hoe moeten ze dat doen en wat moeten ze hun kinderen leren?
Ziekenhuizen onder voorwaarden open
Tijdens de pandemie weigerden ziekenhuizen om patiënten op te nemen, ook als het geen covid-geval was. De reden: Geen bedden beschikbaar. Patiënten stierven onderweg nadat ze de toegang tot spoedeisende hulp in verschillende ziekenhuizen werd geweigerd. De maanden daarna hadden patiënten een PCR-test nodig voordat ze in het ziekenhuis opgenomen mochten worden. In noodgevallen is het aan te raden om naar een overheidsfaciliteit te gaan, vooral als patiënten geen zorgverzekering hebben. Philhealth is een publieke zorgverzekering die nu onder vuur ligt vanwege een corruptieschandaal, waarbij topbestuurders met de financiën hadden gesjoemeld en later hun positie moesten verlaten.
Doodgaan in een ziekenhuis vereist nu ook een PCR-test. Als deze negatief uitvalt mag het lichaam worden meegenomen maar er zijn ook gevallen bekend waar lichamen gecremeerd werden zonder dat op een testresultaat werd gewacht en uiteindelijk werd het als een covid-geval geregistreerd zonder het informeren van de nabestaanden over het resultaat. Bij een ander geval was er een kind overleden na een blindedarmoperatie, weliswaar met een negatieve PCR-test, maar hij werd alsnog gecremeerd zonder toestemming van de ouders. Er werd geen uitleg gegeven aan de familie. Sociale media was hun enige uitweg en dus begon men te speculeren dat er sprake zou zijn van medische wanpraktijken of dat het lichaam werd gebruikt voor het oogsten van organen.
Werkloosheid
Nu nog steeds verliezen steeds meer mensen hun baan. Zij kunnen hun dagelijkse uitgaven en behoeften niet meer betalen, wat leidt tot criminaliteit. Het gevolg is een uitvlucht in drugshandel, diefstal en zelfs prostitutie. Een man heeft zelfs tijdens Kerst zijn kinderen om het leven gebracht en probeerde vervolgens zelfmoord te plegen maar dat mislukte, waarna hij aangeklaagd werd.
Vaccins: nu en in het verleden
Ontwikkelingslanden zoals de Filipijnen hebben het erg moeilijk om met de situatie om te gaan en deze te controleren, zelfs als het vaccin wordt uitgerold. Immers, de controverse rondom Dengvaxia zit nog vers in het geheugen. Kinderen werden gevaccineerd tegen Dengue (knokkelkoorts) door het Ministerie van Volksgezondheid (het vaccin maakte het ziekteverloop juist erger, red.). Door dit schandaal verloren veel mensen hun vertrouwen in de regering. Daarnaast worden de belastingen en de bijdragen van publieke verzekeringen elke twee jaar verhoogd en dreigen er boetes voor burgers die niet op tijd hebben betaald. Dit komt bovenop alle corruptie waarvan alle Filipijnse overheidsorganen doordrenkt zijn.
Ondanks het begin van de uitrol van het vaccin wordt er een stijging aan positieve gevallen gemeld waardoor er nieuwe grenscontroles, avondklokken en lokale lockdowns worden afgekondigd. Al deze maatregelen verstoren ieders leven.
Levend onder het juk van het leiderschap van de Filipijnse overheid, met of zonder covid, vraag ik me af of de leiders nou hun mensen aan het beschermen zijn of vooral hun eigen belangen? Ze hebben zoveel macht met alle wetten die ze maken en erdoor drukken die het leven van de burgers sterk beïnvloeden, maar de overheid blijft natuurlijk zelf buiten schot.
_______________________________
Bronnen
- SAP-excluded labor attempts killing rampage People’s Tonight May 05,2020
- 134 Baranggay officials charged over SAP anomalies Inquirer.net 10 months ago
- Whistleblower claims 15Billion stolen by Philippine Executives in Fraud schemes CNN PH August 04, 2020
- Man kills his two kids, tries to take his own life on Christmas day The summit express December 25, 2020
- The Dengue vaccine dilemma Pharmaceutical Technology December 16, 2019
- Parents still scared of governments free vaccines a year after dengvaxia scare September 27,2018
- Grandma dies while waiting on queue for Sap cash aid Manila Bulletin July 25, 2020
- Investigate and hold hospitals accountable for refusing to treat patients Sen. go urges DOH August 20, 2020
- Philippines: Hospitals investigated for Denying treatment during Pandemic April 04, 2020
- Retired soldier shot dead by police at checkpoint in Quezon City CNN PH April 22, 2020
- Philippines government driving jeepneys off the road, The interpreter, 13 July 2020
- “Tracing czar” insists resignation over Baguio party flak irrevocable, Inquirer.net, 2 months ago
- Someone’s having fun: Spokesman Roque swims with subic dolphins despite quarantine, coconuts manila, July 02,2020
- San Juan Mayor apologizes for breach of Baguio Protocols, PNA, June 07,2020
- ICRC Guidelines on Management of the Dead with Covid19 for Christian Faith