Zowel de overheid als het bedrijfsleven maken steeds vaker en schijnbaar zonder enige bedenking reclame voor bepaalde, zelfs niet goed geteste geneesmiddelen. Dat dit tijdens de Coronapandemie ongekende proporties heeft aangenomen baart ons zorgen. Er zijn namelijk in de geneesmiddelenwet duidelijk omschreven beperkingen aangegeven op reclame voor geneesmiddelen. En terecht. Een bierbrouwerij van wereldfaam als Heineken die middels haar TV-reclamefilm de tweedeling tussen mensen die een vaccinatie tegen Corona genomen hebben en degenen die zonder dit `geneesmiddel` gezonder denken te blijven toejuicht is daar eveneens een voorbeeld van. Laten we eens kijken wat de voorschriften zijn en waar deze momenteel overtreden worden.
Wat verboden is, staat schuingedrukt in onderstaande tekst.
Wat misbruikt wordt, staat onderstreept.
Geneesmiddelenwet
Geldend van 01-01-2022 t/m heden
Hoofdstuk 9. Geneesmiddelenreclame
Artikel 84
1. Reclame voor dan wel gunstbetoon met betrekking tot een geneesmiddel waarvoor geen handelsvergunning is verleend, is verboden.
2. Andere gegevens dan die, bedoeld in artikel 69, eerste lid, van richtlijn 2001/83, worden niet in reclame voor homeopathische geneesmiddelen als bedoeld in artikel 42, derde lid, gebruikt. Alle aspecten van reclame voor andere geneesmiddelen dan die, bedoeld in de eerste volzin, zijn in overeenstemming met de gegevens die in de samenvatting van de productkenmerken van het desbetreffende geneesmiddel zijn opgenomen.
3. Reclame die het rationele gebruik van een geneesmiddel niet bevordert wegens het ontbreken van een objectieve voorstelling van zaken, is verboden.
4. Misleidende reclame is verboden.
§ 2 Publieksreclame
Artikel 85
Publieksreclame is verboden voor geneesmiddelen die:
1. uitsluitend op recept ter hand mogen worden gesteld;
2. zonder recept ter hand mogen worden gesteld en middelen bevatten als bedoeld in lijst I of II van de Opiumwet.
Artikel 88
Publieksreclame is verboden indien deze vermeldt dan wel door zijn formuleringen of afbeeldingen de indruk wekt dat:
1. het gebruik van het geneesmiddel een geneeskundig onderzoek of een chirurgische ingreep overbodig maakt;
2. het geneesmiddel geen bijwerkingen kent of dat de werking beter is dan of gelijk is aan de werking van een ander geneesmiddel dan wel een andere geneeskundige behandeling;
3. de normale goede gezondheid van een persoon door het gebruik van het geneesmiddel kan worden verbeterd;
4. de normale goede gezondheid van een persoon kan worden aangetast wanneer het geneesmiddel niet wordt gebruikt;
5. de veiligheid of de werkzaamheid van het geneesmiddel te danken is aan het feit dat het om een natuurlijke stof gaat.
Artikel 89
Publieksreclame is voorts verboden indien:
1. deze uitsluitend of voornamelijk is gericht op kinderen;
2. deze een aanprijzing dan wel een verwijzing naar een aanprijzing bevat van wetenschapsbeoefenaren, beroepsbeoefenaren of bij het publiek bekende personen;
3. daarin het geneesmiddel gelijk wordt gesteld met een voedingsmiddel, een cosmetisch product of andere waren;
4. deze door de beschrijving of de gedetailleerde uitbeelding van een ziektegeschiedenis tot een
verkeerde zelfdiagnose kan leiden;
1. daarin op misleidende wijze wordt verwezen naar genezenverklaringen;
2. daarin op schrikwekkende of misleidende wijze gebruik wordt gemaakt van uitbeeldingen van veranderingen van het menselijk lichaam ten gevolge van een ziekte of letsel of van de werking van het geneesmiddel in het menselijk lichaam;
3. daarin wordt aangegeven dat op verstrekking van het geneesmiddel aanspraak bestaat krachtens de wettelijke sociale ziektekostenverzekeringen.
Artikel 90
De verboden, bedoeld in de artikelen 85, 88, onder d, en 89, onder g, gelden niet voor publieksreclame ter bevordering van deelname aan een vaccinatieprogramma als bedoeld in artikel 6b van de Wet publieke gezondheid.
§ 4. Gunstbetoon
Artikel 94
Gunstbetoon is verboden, tenzij:
1. tegenover de aan een beroepsbeoefenaar in het vooruitzicht gestelde, aangeboden of toegekende gelden of op geld waardeerbare diensten of goederen dan wel tegenover zodanige door een beroepsbeoefenaar aanvaarde of ontvangen gelden, diensten of goederen, op basis van een schriftelijke overeenkomst door de beroepsbeoefenaar een prestatie wordt verricht die in een redelijke verhouding staat tot die gelden, diensten of goederen en van belang is voor de uitoefening van de geneeskunst, de farmacie, de tandheelkunst, de verpleegkunst of de verloskunst,
2. het een bijeenkomst of manifestatie betreft waarbij de gastvrijheid die wordt geboden, beperkt blijft tot hetgeen strikt noodzakelijk is om aan de bijeenkomst of de manifestatie te kunnen deelnemen,
3. het geld of op geld waardeerbare diensten of goederen, niet zijnde een bijeenkomst of een manifestatie, betreft waartegenover geen prestatie van de beroepsbeoefenaar staat, die een geringe waarde hebben en relevant zijn voor de uitoefening van de geneeskunst, de farmacie, de tandheelkunst, de verpleegkunst of de verloskunst, of
het om kortingen en bonussen gaat met betrekking tot de inkoop van geneesmiddelen door personen en rechtspersonen als bedoeld in artikel 62, eerste lid, onder a, b en d, of degenen die in de uitoefening van een bedrijf verkoopactiviteiten verrichten en daartoe zijn ingeschreven in het handelsregister, bedoeld in artikel 2 van de Handelsregisterwet 2007.