Nu iedere volwassene in West-Europa de kans heeft gehad om volledig gevaccineerd te worden, barst de discussie los over gelijkwaardigheid van gevaccineerde en ongevaccineerde mensen. In april 2021 oordeelde het Oberverwaltungsgericht Greifswald dat er een redelijk onderscheid is tussen gevaccineerde en ongevaccineerde mensen, waarmee in ongelijke gevallen een ongelijke behandeling mag plaatsvinden [1] [2] [3]. Het Verwaltungsgericht van Berlijn heeft nu in een oordeel echter gesteld dat ook gevaccineerde mensen “zich kunnen infecteren, de infectie kunnen doorgeven en ook ziek kunnen worden van SARS-CoV 2” [4] [5]. Daarmee rijst de vraag: Hoeveel verschil zit er eigenlijk tussen gevaccineerden en ongevaccineerden?
Uitspraak gerechtshof Greifswald
In april 2021 werd er een aanklacht ingediend door een Duitser die ondanks een volledige vaccinatie niet naar zijn tweede woning in de deelstaat Mecklenburg-Vorpommern mocht reizen. De deelstaat had het inreizen namelijk verboden voor Duitsers die hun hoofdwoning in een andere deelstaat hebben. Het gerechtshof in Greifswald liet het inreisverbod in stand, maar maande wel tot een verandering van de regeling, omdat zowel gevaccineerde als ongevaccineerde mensen voor deze regeling gelijkwaardig werden geacht. Gevaccineerde mensen zouden immers geen wezenlijke rol meer spelen bij de epidemiologie (sic*), stelde het gerechtshof op basis van informatie van het RKI. In dat geval zouden gevaccineerde en ongevaccineerde mensen dus ongelijk behandeld mogen worden. Voor een inreis klinkt dit nogal onschuldig, maar hierdoor is wel een precedent ontstaan dat mogelijk in meerdere gevallen een ongelijke behandeling tussen gevaccineerde en ongevaccineerde mensen mag plaatsvinden. Net als in Nederland kent Duitsland weliswaar het grondrecht op gelijke behandeling [6], wat stelt dat mensen in gelijke gevallen gelijk behandeld moeten worden, maar dat heeft ook de keerzijde dat in ongelijke gevallen een ongelijke behandeling gerechtvaardigd en soms zelfs juist is.
Ongelijkwaardige behandeling
Het ongelijk kunnen behandelen van gevaccineerden en ongevaccineerden rust volgens het oordeel op het idee dat gevaccineerden “geen wezenlijke rol meer spelen bij de epidemiologie (sic)”. Wat dit concreet betekent, is niet erg duidelijk. In een eerder artikel [7] lichtten we toe dat het absolute risico op het krijgen van de ziekte COVID-19 ongeveer 1% minder is als iemand het vaccin heeft genomen. De studies die destijds werden aangeleverd door de farmaceuten om vervolgens een conditionele toelating voor hun vaccins aan te vragen, tonen immers vele gebreken. Dit maakt het lastig om te kunnen beredeneren of de vaccins significant iets bijdragen of niet. Zo is bijvoorbeeld niet duidelijk of het nemen van een vaccin significant bijdraagt aan de ontlasting van de ziekenhuizen en IC’s. Evenmin is het duidelijk of het aantal doden hierdoor significant verminderd kan worden. In hetzelfde artikel legden we uit dat de antistoffen in het bloed ook geen positieve uitslag van een PCR-test kunnen verhinderen, die nog steeds als “gouden standaard” wordt gebruikt om infecties op te sporen.
Amerikaanse studie
Ondertussen is echter duidelijk geworden dat gevaccineerde mensen nog steeds het virus kunnen doorgeven, en waarschijnlijk ook in dezelfde mate als ongevaccineerde mensen. Een studie uit de Verenigde Staten [8] stelde dat de viruslading bij gevaccineerde en ongevaccineerde mensen ongeveer hetzelfde is in gemeenschappen met een hoge prevalentie van de deltavariant, nadat ze positief zijn getest. Deze stelling is nu dus bekrachtigd in het oordeel uit Berlijn. Het oordeel kwam tot stand na een aanklacht van advocaat Ralf Ludwig als reactie op het verbod van de Querdenken-demonstratie in Berlijn tijdens het weekend van 28 en 29 augustus. Ludwig gaf aan dat inmiddels iedere volwassen Duitser een vaccinatie-aanbod heeft gehad. De rechter stelde echter dat dit niet betekent dat er geen gevaar meer is, ook omdat “slechts” 60% van de Duitsers volledig gevaccineerd is. Daarnaast zouden dus echter ook gevaccineerde mensen “zich kunnen infecteren, de infectie kunnen doorgeven, en ook van SARS-CoV 2 ziek kunnen worden”. Als maatstaf voor het gevaar zou nog altijd het 7-daagse gemiddelde aan nieuwe infecties leidend zijn, los van het aantal gevaccineerde mensen.
Inmiddels is ook duidelijk dat het vaccin voornamelijk tot doel heeft om een zwaar ziekteverloop tegen te gaan, zoals RKI-directeur Lothar Wieler stelt, en dat gevaccineerde mensen het virus ook kunnen doorgeven [9]. Duitse media vragen zich echter af, waaruit dan zou blijken dat gevaccineerde mensen minder gevaar opleveren voor derden dan ongevaccineerde mensen [10]. Met de 3G-regel, en op sommige plekken zelfs al 2G [11] of 1G [12], wordt immers verondersteld dat gevaccineerde mensen significant minder gevaarlijk zouden zijn dan ongevaccineerde mensen (3G-regel: getest of gevaccineerd of genezen; 2G: gevaccineerd of genezen; 1G gevaccineerd).
Onderbouwing ontbreekt
Met de onderzoeken tot dusver uit de aangehaalde artikelen wordt niet duidelijk hoeveel verschil er werkelijk zit in potentiële besmettelijkheid tussen gevaccineerde en ongevaccineerde mensen, vooral als ze geen symptomen hebben. Er wordt weliswaar beweerd dat gevaccineerde mensen minder gevaarlijk zijn, maar dit wordt nergens cijfermatig onderbouwd. Dit maakt het dan ook lastig om te rechtvaardigen waarom er onderscheid mag worden gemaakt tussen gevaccineerde en ongevaccineerde mensen. De eerstgenoemde groep mag immers weer internationaal reizen zonder te testen en mag gebruik maken van voorzieningen zoals restaurants, theaters, musea en nachtclubs daar waar de tweede groep wél overal verplicht wordt om te testen of uit voorzorg categorisch wordt uitgesloten van deelname.
De staat zou er dan ook goed aan doen om cijfermatig te kunnen onderbouwen dat er bij gevaccineerde mensen daadwerkelijk op bepaalde plekken minder gevaar uitgaat dan bij ongevaccineerde mensen. Mocht dit namelijk niet het geval zijn, dan is er immers geen reden om beide groepen ongelijk te behandelen. In dat geval worden ongevaccineerde mensen gediscrimineerd als ze categorisch op bepaalde plekken worden buitengesloten. Mocht dat alsnog gebeuren, dan is dat in ieder geval niet om gezondheidsredenen.
Infectiegevaar
Tot slot is ook de plek zelf belangrijk, het zou immers kunnen dat op bepaalde plekken er meer infectiegevaar is dan elders. Zo schreven wij eerder over het oordeel uit Garmisch-Partenkirchen, waarin een getuigenis werd opgenomen door aerosolenonderzoeker dr. Gerhard Scheuch die stelde dat er geen besmettingsgevaar is in de buitenlucht. Het gevaar zit hem vooral in slecht geventileerde binnenruimtes [13]. Of het gevaar in slecht geventileerde binnenruimtes anders is bij een 3G-beleid ten opzichte van een beleid zonder toegangsrestricties, is echter ook de vraag. Zo hadden we sinds eind juni een “testen voor toegang”-beleid bij nachtclubs, min of meer hetzelfde als 3G, en het is alsnog tot infectiegolven gekomen [14].
Discriminatie
Ter afsluiting is het nog interessant om te kijken naar wat de WHO zelf zegt over discriminatie [15]:
“Any discrimination, for example in access to health care, as well as in means and entitlements for achieving this access, is prohibited on the basis of race, colour, sex, language, religion, political or other opinion, national or social origin, property, birth, physical or mental disability, health status (including HIV/AIDS), sexual orientation ,and civil, political, social or other status, which has the intention or effect of impairing the equal enjoyment or exercise of the right to health.”
Het lijkt ons verstandig voor zowel de fysieke als psychische gezondheid van iedereen om zo normaal mogelijk te kunnen leven, te leren, te sporten, te reizen, uit te gaan, te feesten en te kunnen genieten van het leven, zonder welke beperking dan ook.
[1] Persbericht Oordeel Greifswald: Eine Nachricht anzeigen | juris Das Rechtsportal
[2] Artikel Oordeel Greifswald: Einreiseverbot laut OVG unrechtmäßig, jedoch weiter in Kraft
[3] Oordeel Greifswald: Mecklenburg-Vorpommern – L 14 AS 135/20 NZB | Landessozialgericht Mecklenburg-Vorpommern 14. Senat | Beschluss | Sozialgerichtliches Verfahren – Beschwerde gegen die Nichtzulassung der Berufung – grundsätzliche …
[4] Gericht: Keine Freiheit, keine Normalität – trotz Impfung
[5] PDF Oordeel Verwaltungsgericht Berlin
[7] Analytische breakdown van het “vaccin”
[9] Wieler: Corona-Maßnahmen müssen auch im Herbst bleiben
[10] Sind Geimpfte wirklich so ansteckend wie Ungeimpfte?
[11] https://www.hamburg.de/coronavirus/aktuelles/15357332/3g-modell-2g-ueberblick/
[12] Von 3G bis 1G: So wird das Wintersemester an österreichischen Unis | STERN.de
[13] Duitse rechtbank: Geen besmettingsgevaar in de open lucht
[14] Aantal besmettingen explodeert, toch weer 180.000 tests bij Testen voor Toegang