Door Djamila le Pair
Op dinsdag 17 mei werd de petitie Stop Uitlevering Julian Assange” overhandigd aan de voorzitters van twee Eerste Kamercommissies: Prof. Bastiaan van Apeldoorn (Buitenlandse Zaken, Defensie en Ontwikkelingssamenwerking) en Margreet de Boer (Justitie & Veiligheid). Ze werden omringd door een aantal stafleden en drie Eerste Kamer collega’s, waaronder Johan Dessing van Forum voor Democratie en Carla Moonen van D66.
De petitie was een initiatief van een aantal Assange supporters, waarvan er ook een paar aanwezig waren, en van Potkaars. Namens meer dan 1230 ondertekenaars werden de Kamerleden via de petitie gevraagd er bij de Britse regering, en bij Home Secretary Priti Patel in het bijzonder, op aan te dringen Julian Assange niet uit te leveren. Ter ondersteuning van dat verzoek werden ook vijf exemplaren van het boek “The Trial of Julian Assange” overhandigd. Een exemplaar werd later die dag ook bij de Engelse ambassade in Den Haag afgegeven.
Het boek is geschreven door Nils Melzer, voormalig Speciaal VN-Rapporteur op het gebied van marteling, wrede, onmenselijke en vernederende behandeling of straf. Het is het resultaat van diepgaand onderzoek naar de zaak Assange, bestaande uit een medisch bezoek aan Assange, correspondentie met Zweden, het Verenigd Koninkrijk en de erenigde Staten, en via internationale Wob-verzoeken verkregen documenten.
Uit dit onderzoek blijkt dat alle aanklachten tegen Assange – de man die uitsluitend geïnteresseerd was in waarheid en het openbaar maken van weggemoffelde informatie van groot maatschappelijk belang – al jarenlang vervolgd, getreiterd, gedemoniseerd en psychisch gemarteld wordt, op basis van een constante stroom van leugens.
De verkrachtingsaanklacht was een leugen. Er was er geen. De aanklacht dat Assange gehackt zou hebben, komt voort uit een valse getuigeverklaring. De criminele getuige zou gevangenisstraf voor zijn pedofiele daden ontlopen, als hij de valse beschuldiging aan het adres van Assange zou uiten.
Dat Assange mensen in gevaar zou hebben gebracht is ook een leugen. De V.S. hebben na ruim 10 jaar nog altijd geen onschuldige kunnen aanwijzen die door WikiLeaks in gevaar zou zijn gebracht. Enzovoort, enzovoort.
In de aan de Kamerleden gerichte toespraak werd stilgestaan bij de uitvinding van de boekdrukkunst in de vijftiende eeuw, om de belangrijke rol van WikiLeaks, het journalistieke platform dat Julian Assange in 2006 had opgericht, te illustreren. Dankzij de boekdrukkunst had de burgerij voor het eerst zelf toegang tot brondocumenten. Jan-met-de-pet kon ineens zelf lezen wat gedrukt stond, zelfstandig leren, en zich informeren over onderwerpen die hij belangrijk en interessant vond.
Dat was nieuw, want vóór de boekdrukkunst hadden de religieuze en machthebbende elites een soort monopoly op het geschreven woord. Monniken kopieerden Bijbelse teksten; kerkelijk leiders interpreteerden die en vertelden het volk wat er in de bijbel geschreven stond en hoe mensen moesten leven. Maar de boekdrukkunst maakte duidelijk dat de bronnen soms anders van inhoud waren dan dat men tot dan toe verteld was en dat onwetenden gemanipuleerd werden. Deze ontgrendeling van bronteksten voor een groot publiek had een maatschappelijke transformatie tot gevolg en leidde in de eeuwen erna tot innovaties, empowerment en enorme kennisgroei en welvaart.
Assange zag echter dat de moderne maatschappij hard op weg was (en is) een nieuw monopoly van informatie te installeren. Nieuwskanalen en wetenschappelijke tijdschriften, bijvoorbeeld, belandden in heel weinig en puissant rijke handen. Hij zag een wildgroei aan documenten die als ‘top secret’, ‘geheim’ of ‘classified’ werden bestempeld, en de afkaveling van privacy voor burgers was omgekeerd evenredig met de schimmigheid van overheden en het bedrijfsleven.
Als reactie daarop begon Assange WikiLeaks, een platform waarop iedereen authentiek bronmateriaal kon lezen en analyseren, zonder vertroebeling van interpretaties door journalisten en andere duiders. Bovendien waren deze bronteksten afkomstig van klokkenluiders, met name werknemers van overheden, NGO’s en bedrijven, die in hun werk zaken tegenkwamen die botsten met hun geweten, en waarvan ze vonden dat de burgerij het recht had te weten welke misdrijven achter haar rug en uit haar naam werden gepleegd. WikiLeaks is misschien het best te begrijpen als een Wob-site, waar documenten niet zwart gelakt worden.
De via WikiLeaks onthulde misdrijven en de criminelen erachter zijn al die jaren niet of nauwelijks vervolgd. In plaats van de verantwoordelijkheid bij daders te leggen, richtten de V.S. de schijnwerper op Assange en sponnen een web van leugens rond de Australische uitgever. Maar de uitleveringszaak gaat om meer dan Assange, want als hij wordt uitgeleverd, dan wordt een precedent geschapen. Dan kan voortaan iedere niet-Amerikaan, als hij overheidsmisdaden onthult, als spion worden uitgeleverd aan de V.S.
Hoewel het er niet op leek dat de Eerste Kamerleden direct na de petitie-overhandiging bij Priti Patel bezwaar zouden gaan maken, was het een aangename, vriendelijke bijeenkomst op een zomerse dag. De Eerste Kamer plaatste het evenement zelf als eerste op Twitter en het bericht werd direct door vele internationale Assange supporters gedeeld. Wie weet is het zo toch nog onder Patel’s aandacht gebracht.
