Door Paul Frijters, Gigi Foster en Michael Bakker
Het originele, Engelstalige artikel kunt u hier lezen.
John Stapleton, een gevierde en gepensioneerde Australische journalist, is wanhopig over Australië. Vanaf 2015 heeft hij steeds duisterdere boeken geschreven over het verval van zijn geliefde land in corruptie, apathie en nu in een door covid op gang gebrachte totalitaire staat. John pleit voor een heropleving van kleine gemeenschappen, in de hoop dat verfrissende, vrije Australiërs de corrupte mensen verdrijven.
In zijn boek Australia Breaks Apart uit 2023 wisselt John voortdurend van personage tussen de duidelijk autobiografische ‘oude Alex’, een verschrompelde, fatalistische, eenzame oude man, en een journalistieke kroniekschrijver uit de covidperiode, die nieuwsfragmenten, commentaar van Jan en alleman en de verplichte statistieken over oversterfte en infecties rapporteert. Nieuwsflitsen en quotes over keuzes. Wat humor. Kranige mopperkont.
Het geheel is doordrenkt met de pijn van het besef dat wat je liefhad voor je ogen wordt vernietigd, maar dat je niet in staat bent om mensen te overtuigen van de eenvoudigste waarheden, zoals dat een jaar verloren schooltijd echt een ramp is voor je eigen kinderen. De ‘oude Alex’ is getuige van de banaliteit van het kwaad in zijn geboortestad, compleet met de waanzin van mensenmassa’s waar zijn buren in verkeren.
John citeert rijkelijk uit het Brownstone Institute, dat hij het meest vooraanstaande academische centrum ter wereld noemt, en hij citeert enthousiast Jeffrey Tucker, Gigi Foster, Ramesh Thakur, Michael Senger en Richard Kelly. Een klein persoonlijk puntje tegen de heldenverering die zijn verwijzingen naar deze en andere mensen verfraait, is dat hij Gigi altijd vermeldt als enige auteur, met Paul en Michael (haar co-auteurs van The Great Covid Panic en vele andere Brownstone-publicaties) slechts op haar succes meeliftend.
Hun gekneusde ego’s zullen zich wel herstellen, maar toch. Of Brownstone het beleid zal beïnvloeden, valt ook nog te bezien. Toch hebben ‘we’ John duidelijk wat kameraadschap en troost gebracht. Hij was niet alleen en wist dat hij niet gek aan het worden was, omdat hij in covidtijd kon lezen hoe auteurs uit tientallen andere landen tot bijna dezelfde conclusies waren gekomen als hij.
Het boek heeft wel een aantal ernstige tekortkomingen. John stelt zaken soms te rooskleurig voor, zoals wanneer hij zegt: “Veel schattingen schommelen rond het aantal van 1,4 miljoen”, met betrekking tot de omvang van het konvooi naar Canberra in 2022, een evenement, geïnspireerd op het Canadese vrijheidskonvooi van vrachtwagens die de hoofdstad binnenreden. Zelfs op de website convoycanberra.com wordt slechts beweerd dat “honderdduizenden Australiërs naar Canberra reisden tussen 28 januari en 11 maart 2022”. Hoewel we graag hadden gezien dat 1,4 miljoen Australiërs de moeite hadden genomen om op zo’n indrukwekkende wijze hun stem te laten horen, zouden we persoonlijk aangenaam verrast zijn als het konvooi al uit 100.000 mensen bestond.
Andere beweringen kloppen gewoon niet. Hij heeft het onophoudelijk over de staten aan de oostkust, maar niet veel over West-Australië [WA, red.], dat een middelpunt was van politiek autoritarisme en publieke hielenlikkerij. Hij prijst Tucker Carlson voor zijn beroemde tirade over Australië, zonder te vermelden dat Tucker ook de premier van WA prees voor het gesloten houden van zijn grenzen, zogenaamd ‘de wetenschap volgend’ en ter bescherming van zijn volk, maar lang nadat het overduidelijk een oefening in politiek machtsvertoon was geworden, de nieuwste episode in het favoriete spel van WA-politici om de gevestigde orde in Oost-Australië uit te dagen. Tucker had het bij het verkeerde eind toen hij dacht dat premier McGowan gewoon een slimme vent was die niet wilde dat er met zijn staat werd gesold door de stompzinnigheid van de oostelijke staten. Een beetje zoals in Texas ook gebeurde.
De verwijzingen van de auteur naar bepaalde mensen in het verzet zijn onvolledig en soms ongepast wat betreft nadruk of chronologie. Hij laat sommige belangrijke mensen weg of noemt ze veel te laat (bijv. Dijana Dragomirovic, Alan Jones, Julian Gillespie, Adam Creighton, Malcolm Roberts en Gerard Rennick). Hij adoreert op overdreven wijze anderen (bijv. Monica Smit en Naomi Wolf, evenals de eerdergenoemden), en is soms krenterig met zijn complimenten, zoals wanneer hij de Discernable podcasts onderkent, maar niet hun presentator en bedenker Matt Wong. Dit geeft de lezer het gevoel dat ‘oude Alex’ ofwel gewoon lui is of er een beetje van geniet om onbeleefd te zijn.
Het boek heeft ook een overduidelijke fantasierijke sfeer, alsof de schrijver niet zeker weet of hij in de echte wereld leeft of in een droom-dystopie. Dat is bijna zeker opzettelijk, maar vermindert daarmee ook wat van de belangrijkste waarde van het boek, namelijk als zijnde een waarheidsgetrouwe, zeer gedetailleerde kroniek van wat er zich in Australië in covidtijd heeft afgespeeld vanuit het perspectief van een scepticus. De keuze om geen bronvermeldingen toe te voegen benadrukt de fantasierijke sfeer en maakt het makkelijk om dit boek af te wijzen voor iemand die de boodschap ervan niet aanstaat; men kan gewoon zeggen dat wat ze niet aanstaat verzonnen is. Bovendien worden steeds weer dezelfde opmerkingen gemaakt, opnieuw en opnieuw. En nog eens. Het boek staat vol met herhaling van beeldspraak en andere zooi, dat de auteur het boek gemakkelijk met een derde had kunnen inkorten zonder ook maar iets van de betekenis of boodschap te verliezen.
Australia Breaks Apart doet ons denken aan Alexandr Solzjenitsyns Goelag Archipel, in de zin van dat iemand het moest doen. De Goelag Archipel was verschrikkelijk om te lezen, niet veel beter dan het lezen van het telefoonboek, maar Solzjenitsyn kan het worden vergeven omdat hij de Goelag probeerde te documenteren voor de geschiedschrijving en niemand anders was van plan om dat te doen, tenminste niet in die tijd met Brezjnev aan het roer en Andropov aan het hoofd van de KGB.
Australia Breaks Apart weerspiegelt ook de stemming van de tijd waarin het is geschreven en documenteert de catastrofe van het covidtijdperk tot in het kleinste detail. Het moest geschreven worden. En net zoals Alexandr een nederig man was, toont de auteur van Australia Breaks Apart enige nederigheid in de karakterisering van zichzelf als ‘oude Alex’, maar 500 pagina’s persoonlijk leed opgeleukt met illusies van literaire grootsheid? Dat is niet nederig. Sterker nog, geen van ons drieën heeft het hele boek uitgelezen zonder enige ergernis.
Hoewel het boek alleen leesbaar is voor sceptici in Australië die houden van langdurig gezwelg en zich graag herkennen in het verhaal, wil dit niets afdoen aan onze algehele waardering. Het boek weerspiegelt een visie en een ervaring die velen aan ‘onze kant’ zullen hebben gehad.
In 19 hoofdstukken behandelt John alle belangrijke elementen van de ramp die Australië overkwam: de arrogantie van de macht, het plezier van de pestkoppen om zoveel slachtoffers gemaakt te hebben, de paniek over iets onbeduidends, het verlangen naar vernietiging, het lijden van de kinderen en de eenzamen, de absurditeit van de steeds weer veranderende regels, de corruptie, de leugens en het beklemmende gevoel dat je je in een slow-motion ramp bevindt.
Je voelt medelijden met degenen die op het strand zijn gearresteerd wegens het niet dragen van mondkapjes. Je voelt de woede van de mensen die ontslagen zijn vanwege het weigeren van gif in hun lichaam, nageschopt door rechtbanken. Het doet veel pijn om te horen hoe gemeenschappen en families uit elkaar zijn gevallen omdat de massa het gezag volgt naar de duisternis en een kleine groep mensen probeert vast te houden aan het licht.
We zijn het volledig eens met John op vrijwel alle inhoudelijke aanklachten. Ook wij schreven voor 2020 boeken over de toenemende corruptie in Australië en artikelen in 2015 over hoe de superrijken in Australië zelden innovators zijn, maar eerder landontwikkelaars en mijnexploitanten.Dat wil zeggen: witteboordencriminelen, die profiteren van politieke gunsten, geen technologische goeroes. Van Game of Mates in 2017 tot Do Lockdowns and Border Closures Serve the ‘Greater Good?, een kosten-batenanalyse van de covid lockdowns in Australië, in 2022, hebben we dezelfde reis gemaakt als John. Het verschil in onze rollen komt door wat we doen voor de kost – wij zijn meer academisch en minder journalistiek – maar wat we zien en waar we op hopen delen we met John. Het is hartverwarmend dat mensen uit heel verschillende lagen van de bevolking dezelfde ramp hebben gezien, ook al wordt die door de meerderheid genegeerd.
We zien de rol van dit boek als het uitleggen van de ramp met meerdere snelheden van de afgelopen 20 jaar in Australië aan een ander publiek dan het publiek dat wij kunnen bereiken. John spreekt tot zijn generatie en tot degenen die, net als hij, in een emotionele taal spreken. John komt uit Australië en spreekt overvloedig over zijn liefde voor Australië, waardoor zijn pijn voor andere rasechte Australiërs moeilijk te negeren valt. Het boek verdient veel lezers.
Wij academici blijven ons ding doen, waaronder het mede-oprichten van Australians for Science and Freedom en we hopen dat John zijn ding zal blijven doen. We zitten hier samen in, vriend, en we verwachten dat de strijd nog lang zal duren.