De Verklaring van Westminster

De Verklaring van Westminster

We schrijven als journalisten, kunstenaars, auteurs, activisten, technologen en academici om te waarschuwen voor de toenemende internationale censuur die eeuwenoude democratische normen dreigt uit te hollen.

We komen van links, rechts en uit het midden, we zijn verenigd door onze toewijding aan universele mensenrechten en vrijheid van meningsuiting, en we zijn allemaal zeer bezorgd over pogingen om beschermde meningsuiting te bestempelen als ‘misleidende informatie’, ‘desinformatie’ en andere slecht gedefinieerde termen.

Dit misbruik van deze termen heeft geleid tot censuur van gewone mensen, journalisten en dissidenten in landen over de hele wereld.

Een dergelijke inmenging in het recht op vrije meningsuiting onderdrukt geldige discussies over zaken van dringend publiek belang en ondermijnt de grondbeginselen van de democratie via volksvertegenwoordiging.

Over de hele wereld werken overheidsinstanties, sociale mediabedrijven, universiteiten en NGO’s er steeds meer aan om burgers te controleren en van hun stem te beroven. Deze grootschalige gecoördineerde inspanningen worden ook wel het ‘censuur-industrieel complex’ genoemd.

Dit complex werkt vaak via direct overheidsbeleid. Autoriteiten in India¹ en Turkije² hebben de macht gegrepen om politieke inhoud van sociale media te verwijderen. De wetgevende macht in Duitsland³ en het Hooggerechtshof in Brazilië⁴ maken politieke uitingen strafbaar. In andere landen dreigen maatregelen zoals de Ierse ‘Hate Speech’ Bill⁵ , de Schotse ‘Hate Crime Act’⁶ , de Britse ‘Online Safety Bill’⁷ en de Australische ‘Misinformation’ Bill⁸ de meningsuiting ernstig te beperken en een huiveringwekkend effect te creëren.

Maar het censuur-industrieel complex werkt met subtielere methoden. Deze omvatten het filteren van de zichtbaarheid, het labelen en het manipuleren van de resultaten van zoekmachines. Door middel van ‘deplatforming’ en ‘flagging’ hebben censors van sociale media al legale meningen over onderwerpen van nationaal en geopolitiek belang het zwijgen opgelegd. Ze hebben dit gedaan met de volledige steun van ‘desinformatie-experts’ en ‘factcheckers’ in de reguliere media, die de journalistieke waarden van debat en intellectueel onderzoek hebben losgelaten.

Zoals de Twitter Files onthulden, voeren techbedrijven vaak censurerende ‘contentmoderatie’ uit in samenwerking met overheidsinstanties en maatschappelijke organisaties. Binnenkort zal de Digital Services Act van de Europese Unie deze relatie formaliseren door gegevens van deze platform door te geven aan ‘gescreende onderzoekers’ van NGO’s en de academische wereld, waardoor onze rechten van meningsuiting worden overgelaten aan het oordeel van deze ongekozen en oncontroleerbare entiteiten.

Sommige politici en NGO’s⁹ richten zich zelfs op end-to-end versleutelde berichtenapps zoals WhatsApp, Signal en Telegram.¹⁰ Als end-to-end versleuteling wordt verbroken, hebben we geen mogelijkheden meer voor authentieke privégesprekken in de digitale sfeer.

Hoewel buitenlandse desinformatie tussen staten een reëel probleem is, keren agentschappen die bedoeld zijn om deze bedreigingen te bestrijden, zoals het Cybersecurity and Infrastructure Security Agency in de Verenigde Staten, zich steeds meer tegen het eigen publiek. Onder het mom van het voorkomen van schade en het beschermen van de waarheid, wordt meningsuiting behandeld als een toegestane activiteit in plaats van een onvervreemdbaar recht.

We erkennen dat woorden soms aanstoot kunnen geven, maar we verwerpen het idee dat gekwetste gevoelens en ongemak, zelfs als ze acuut zijn, reden zijn voor censuur. Openlijke onthullingen zijn de centrale pijler van een vrije samenleving en zijn essentieel om regeringen ter verantwoording te roepen, kwetsbare groepen mondiger te maken en het risico op tirannie te verkleinen.

Bescherming van meningsuiting is niet alleen bedoeld voor meningen waar we het mee eens zijn; we moeten ook de meningen waar we het felst tegen zijn, krachtig beschermen. Alleen in het publieke domein kunnen deze standpunten worden gehoord en op de juiste manier worden aangevochten.

Sterker nog, keer op keer zijn impopulaire meningen en ideeën uiteindelijk gangbare wijsheid geworden. Door bepaalde politieke of wetenschappelijke standpunten als ‘misleidende informatie’ of ‘desinformatie’ te bestempelen, lopen onze samenlevingen het risico vast te komen zitten in valse modellen die de mensheid beroven van zuurverdiende kennis en de mogelijkheid om nieuwe kennis op te doen uitwissen. Vrije meningsuiting is onze beste verdediging tegen desinformatie.

De aanval op meningsuiting gaat niet alleen over verstoorde regels en voorschriften – het is een crisis van de mensheid zelf. Elke campagne voor gelijkheid en rechtvaardigheid in de geschiedenis heeft vertrouwd op een open forum om afwijkende meningen te uiten. In talloze voorbeelden, waaronder de afschaffing van de slavernij en de burgerrechtenbeweging, was sociale vooruitgang afhankelijk van de vrijheid van meningsuiting.

We willen niet dat onze kinderen opgroeien in een wereld waarin ze bang zijn om voor hun mening uit te komen. We willen dat ze opgroeien in een wereld waarin hun ideeën kunnen worden geuit, onderzocht en openlijk bediscussieerd – een wereld die de stichters van onze democratieën voor ogen hadden toen ze de vrijheid van meningsuiting in onze wetten en grondwetten verankerden.

Het Eerste Amendement van de VS is een sterk voorbeeld van hoe het recht op vrijheid van meningsuiting, persvrijheid en gewetensvrijheid stevig beschermd kan worden door de wet. Je hoeft het niet op alle punten met de VS eens te zijn om te erkennen dat dit een essentiële ‘eerste vrijheid’ is waaruit alle andere vrijheden voortvloeien. Alleen door vrije meningsuiting kunnen we schendingen van onze rechten aan de kaak stellen en vechten voor nieuwe vrijheden.

Er bestaat ook een duidelijke en robuuste internationale bescherming voor de vrijheid van meningsuiting. De Universele Verklaring van de Rechten van de Mens (UVRM)¹¹ werd opgesteld in 1948 als reactie op wreedheden begaan tijdens de Tweede Wereldoorlog. Artikel 19 van de UVRM stelt: “Een ieder heeft recht op vrijheid van mening en meningsuiting. Dit recht omvat de vrijheid om zonder inmenging een mening te koesteren en om door alle middelen en ongeacht grenzen inlichtingen en denkbeelden op te sporen, te ontvangen en door te geven.” Hoewel het nodig kan zijn dat overheden bepaalde aspecten van sociale media reguleren, zoals leeftijdsgrenzen, mogen deze regels nooit inbreuk maken op het recht van mensen op vrijheid van meningsuiting.

Zoals duidelijk wordt gemaakt in artikel 19, is het uitvloeisel van het recht op vrije meningsuiting het recht op informatie. In een democratie heeft niemand het monopolie op wat als waar wordt beschouwd. De waarheid moet worden ontdekt door middel van dialoog en debat – en we kunnen de waarheid niet ontdekken zonder de mogelijkheid om fouten toe te staan.

Censuur in naam van ‘het behoud van de democratie’ verandert wat een bottom-up systeem van vertegenwoordiging zou moeten zijn in een top-down systeem van ideologische controle. Deze censuur is uiteindelijk contraproductief: ze zaait wantrouwen, moedigt radicalisering aan en ondermijnt het democratische proces.

In de loop van de menselijke geschiedenis zijn aanvallen op de vrijheid van meningsuiting een voorloper geweest van aanvallen op alle andere vrijheden. Regimes die de vrijheid van meningsuiting uitholden, hebben altijd onvermijdelijk andere democratische basisstructuren verzwakt en beschadigd. Op dezelfde manier ondermijnen de elites die vandaag de dag censuur willen ook de democratie. Wat wel veranderd is, is de grootschaligheid en de technologische middelen waarmee censuur kan worden toegepast.

Wij geloven dat vrijheid van meningsuiting essentieel is om ons te beschermen tegen machtsmisbruik door de staat – machtsmisbruik dat in het verleden een veel grotere bedreiging vormde dan de woorden van eenzame individuen of zelfs georganiseerde groepen. Omwille van het welzijn en de bloei van de mensheid doen we de volgende 3 oproepen tot actie:

• We roepen regeringen en internationale organisaties op om hun verantwoordelijkheden jegens de mensen te nemen en artikel 19 van de UVRM na te leven.
• We roepen techbedrijven op om zich in te zetten voor de bescherming van het digitale publieke domein zoals gedefinieerd in Artikel 19 van de UVRM en zich te onthouden van politiek gemotiveerde censuur, het censureren van afwijkende stemmen en het censureren van politieke meningen.
• En tot slot roepen we het grote publiek op om zich bij ons aan te sluiten in de strijd voor het behoud van de democratische rechten van het volk. Wettelijke veranderingen zijn niet genoeg. We moeten ook vanaf de basis een atmosfeer van vrije meningsuiting opbouwen door het klimaat van intolerantie te verwerpen dat zelfcensuur aanmoedigt en dat voor velen onnodige persoonlijke conflicten veroorzaakt. In plaats van angst en onbuigzaamheid moeten we onderzoek en debat omarmen.

Wij staan voor jouw recht om vragen te stellen. Verhitte discussies, zelfs als ze ongemak veroorzaken, zijn veel beter dan helemaal geen discussies.

Censuur berooft ons van de rijkdom van het leven zelf. Vrije meningsuiting is de basis voor het creëren van een zinvol leven en een bloeiende mensheid – door middel van kunst, poëzie, drama, verhalen, filosofie, zang en nog veel meer.

Deze verklaring is het resultaat van een eerste bijeenkomst van voorvechters van het vrije woord uit de hele wereld die eind juni 2023 in Westminster, Londen, bijeenkwamen. Als ondertekenaars van deze verklaring hebben we fundamentele politieke en ideologische meningsverschillen. Maar alleen door samen te komen kunnen we de oprukkende krachten van de censuur verslaan, zodat we in staat blijven om openlijk met elkaar te debatteren en elkaar uit te dagen. Het is in de geest van verschil en debat dat wij de Westminster Declaration ondertekenen.

Ondertekenaars: zie onderaan de verklaring

1. Pahwa, Nitish. ‘Twitter Blocked a Country.’ Slate Magazine, 1 Apr. 2023, slate.com/technology/2023/04/twitter-blocked-pakistan-india-modi-musk-khalistan-gandhi.html.
2. Stein, Perry. ‘Twitter Says It Will Restrict Access to Some Tweets before Turkey’s Election.’ The Washington Post, 15 May 2023, www.washingtonpost.com/technology/2023/05/13/turkey-twitter-musk-erdogan/.
3. Hänel, Lisa. ‘Germany criminalizes denying war crimes, genocide.’ Deutsche Welle, 25 Nov. 2022, https://www.dw.com/en/germany-criminalizes-denying-war-crimes-genocide/a-63834791
4. Savarese, Mauricio, and Joshua Goodman. ‘Crusading Judge Tests Boundaries of Free Speech in Brazil.’ AP News, 26 Jan. 2023, apnews.com/article/jair-bolsonaro-brazil-government-af5987e833a681e6f056fe63789ca375.
5. Nanu, Maighna. ‘Irish People Could Be Jailed for “Hate Speech”, Critics of Proposed Law Warn.’ The Telegraph, 17 June 2023, www.telegraph.co.uk/world-news/2023/06/1  7/irish-people-jailed-hate-speech-new-law/?WT.mc_id=tmgoff_psc_ppc_us_news_dsa_generalnews.
6. The Economist Newspaper. (n.d.). Scotland’s new hate crime act will have a chilling effect on free speech. The Economist. https://www.economist.com/the-world-ahead/2021/11/08/scotlands-new-hate-crime-act-will-have-a-chilling-effect-on-free-speech
7. Lomas, Natasha. ‘Security Researchers Latest to Blast UK’s Online Safety Bill as Encryption Risk.’ TechCrunch, 5 July 2023, techcrunch.com/2023/07/05/uk-online-safety-bill-risks-e2ee/.
8. Al-Nashar, Nabil. ‘Millions of Dollars in Fines to Punish Online Misinformation under New Draft Bill.’ ABC News, 25 June 2023, www.abc.net.au/news/2023-06-25/fines-to-punish-online-misinformation-under-new-draft-bill/102521500.
9. ‘Cryptochat.’ Meedan, meedan.com/project/cryptochat. Accessed 8 July 2023.
10. Lomas, Natasha.’Security Researchers Latest to Blast UK’s Online Safety Bill as Encryption Risk.’ TechCrunch, 5 July 2023, techcrunch.com/2023/07/05/uk-online-safety-bill-risks-e2ee/.
11. United Nations General Assembly. The Universal Declaration of Human Rights (UDHR). New York: United Nations General Assembly, 1948.