Door Paul Frijters, Gigi Foster en Michael Baker
Het originele, Engelstalige artikel kunt u hier lezen.
Het moderne fenomeen ‘woke’ is moeilijk te definiëren. Is het een beweging, een religie, een houding of een levensstijl? Hier geven we onze eigen definitie die ‘woke’ in het bredere historische en politieke verhaal van het Westen plaatst.
We beginnen met een lijst van eigenschappen waarvan de meeste mensen het erover eens zijn dat ze deel moeten uitmaken van woke. Hierbij hebben we de luxepositie om te kunnen kiezen uit een heleboel voorbeelden uit de persoonlijke, politieke en zakelijke sfeer waaruit we de kernelementen kunnen onderscheiden. Hier is onze top vijf:
- Identiteitsdiefstal. Het duidelijkste voorbeeld hiervan is het toe-eigenen van gender, waarbij iedereen die zegt of gelooft een vrouw te zijn ook echt een vrouw is en als zodanig door anderen behandeld moet worden, op straffe van sociale afkeuring en zelfs juridische bestraffing. Het ontbreekt woke aan respect voor eerdere identiteiten.
- Anti-liberalisme. Het woke-perspectief kenmerkt zich op veel gebieden door een opschorting van het geloof in het publieke debat en de waarde van verschillende standpunten, tot het punt dat het bereid is om openbare ruimtes waar zulke debatten en standpunten worden uitgewisseld, binnen te vallen en te saboteren.
- Cancelcultuur. We zien de noodzaak van canceling door woke in de vernietiging van symbolen en rituelen van de voorheen dominante westerse cultuur: het omverwerpen van monumenten, het bekladden van kunst, het negeren van traditionele feestdagen, het gebruik van ontwrichting en chaos om de aandacht te vestigen op gremia, en het aanvallen van de carrières van degenen die de bestaande cultuur verdedigen.
- Slachtofferschap. Woke legt in de publieke sfeer de nadruk op hulpeloosheid en slachtofferschap, bij voorkeur slachtofferschap als gevolg van vermeend onrecht door toedoen van de traditionele westerse cultuur.
- Alarmisme. Woke promoot het idee van de ineenstorting van de beschaving als gevolg van door mensen veroorzaakte bedreigingen (zoals het klimaat, virussen of de Chinese overheid) en adopteert steeds nieuwe totems, zogenaamd om die ineenstorting af te wenden.
Identiteitsdiefstal is altijd al een goed gereedschap geweest voor hoopvolle culturele coups, zoals toen de christenen hun duivel uitrustten met de drietand van de Griekse god Poseidon en de geitenpoten van andere religies, om zo hun eigen referenties te versterken en de oudere cultuur te marginaliseren. Anti-liberalisme is een kenmerk van communisme en fascisme, beide westerse uitvindingen. Het absolutisme van de cancelcultuur is een aanpassing van het traditionele liberalisme. Slachtofferschap is een oude christelijke ‘meme’ [een idee, gedrag of stijl die van persoon naar persoon overgenomen wordt binnen een cultuur, red.] Alarmisme is al eeuwenlang het belangrijkste verdienmodel van subsidie-afhankelijke internationale groepen.
Deze vijf elementen hebben lange antecedenten in onze culturele geschiedenis. Toch waren ze pakweg 30 jaar geleden niet van primair belang in de reguliere westerse cultuur, dus hun collectieve middelpunt van aandacht in het hedendaagse debat is nieuw. Het onophoudelijke gehamer van woke over tolerantie, acceptatie, inclusiviteit en zorgzaamheid is allemaal aanstellerij en in feite 180 graden het tegenovergestelde van de realiteit van haar acties en reacties. Toch helpt de vertoning van dit verhullende gedrag bij het profiteren van de naïviteit van mensen die voorheen een ander geloof aanhingen.
Woke-activiteiten 1: De overname
De voornaamste activiteiten van de woke-beweging kunnen collectief gezien worden als een territoriale overname: een overname van de culturele en economische ruimte die voorheen door andere groepen en culturen werd bezet. Dit is een historisch normaal verschijnsel in tijden van turbulentie, wanneer opportunistische groepen gebruik maken van bevolkingsgroepen die afgeleid zijn om hun privileges af te pakken en de bestaande cultuur te ondermijnen. In die zin is het woke-fenomeen slechts een uitbreiding van andere vrij recente overnames in het Westen.
Zo kan de feministische ideologie van de laatste golf van verzet tegen ‘het patriarchaat’ worden gezien als een poging van dominante witte, westerse vrouwen om zich de privileges van dominante witte, westerse mannen toe te eigenen. ‘Intersectionaliteit’ [de notie dat individuen in een samenleving privileges of juist discriminatie en onderdrukking ondervinden op grond van een veelvoud van factoren, zoals geslacht of etniciteit, red.] kan op dezelfde manier worden gezien als een poging, voornamelijk door witte, westerse vrouwen, om witte, westerse mannen onderuit te halen door zich aan te sluiten bij andere ‘onderdrukte’ groepen, omdat ze zogenaamd allemaal tot slachtoffer waren gemaakt door witte, westerse mannen.
De huidige woke-beweging gaat nog een stap verder door te pleiten voor de vernietiging van alles wat westers is, inclusief witte, vrouwen, die zich daarmee nogal verraden voelen. Hun overname van de privileges van hun mannen is ingehaald door een veel grotere overname die juist door de mannen waar ze het eerder tegen opnamen zouden zijn bestreden.
In de voorhoede van de huidige territoriale overname staan jonge, witte westerlingen wederom vooraan, wat het economische thema van woke laat zien: het is een poging van jonge, witte jongeren om privileges af te troggelen van ‘oude, witte mensen’. Nogmaals, dit soort dynamiek is heel normaal aan koninklijke hoven, machtszetels die doorgaans veel aanhangers aantrekken die niets echt productiefs te doen hebben en in plaats daarvan alleen maar vechten om privileges.
Woke-activiteiten 2: De religieuze ervaring
Woke, met zijn paniekzaaierij en cancelcultuurdimensie, is een uitvloeisel van een soort spirituele reis van een nieuwe generatie die op zoek is naar nieuwe overkoepelende religieuze verhalen. In overeenstemming met de hoofdtraditie van de westerse mainstreamreligie volgt de nieuwe woke-religie een absolutistisch model: net zoals het eerste gebod in de Bijbel is om ‘geen andere God te hebben dan Mij’, is woke op vergelijkbare wijze absolutistisch en gewelddadig tegenover iedereen die de ‘ene God’ die door woke wordt gedicteerd weigert in een gebied waar woke zich op richt.
Discipelen van de woke hebben de ideologie van vrijheid van geloof en meningsuiting die de verlichting kenmerkte verlaten en zijn in plaats daarvan teruggereisd naar de middeleeuwen voor hun inspiratie. Het afbreken van symbolen en rituelen van oude goden en verslagen groepen is (net als plunderen) een historisch normale activiteit van rebellen en opkomende groepen in de westerse cultuur, of eigenlijk in elke cultuur.
Woke-activiteiten 3: Parasitisme
Woke voedt zich als een parasiet niet alleen met de successen van voorheen dominante groepen en religies in het Westen, maar met zo ongeveer alles wat gezond en vruchtbaar is in het Westen. We zien dit in de aanval op gezinnen, in de aanvallen op positieve historische beelden van hele landen en in de aanvallen op werkelijke gezondheid, die tot uiting komen in het aan de man brengen van ongezonde levensstijlen (bijvoorbeeld door te pleiten voor maskers en een obsessie met veiligheid) en het bewonderen en goedkeuren van ongezonde lichaamstypes (bijvoorbeeld die van mensen met obesitas of transgenders). Tijdens covid zagen we dit parasitisme op succes vooral terug in de aanval van woke op de wetenschap, die in plaats daarvan bewondering en goedkeuring lieten blijken voor de ‘waarheden’ van gezagsdragers. Diversiteit is gezond, en daarom zien we dat woke dit ook aanvalt (hoewel haar aanhangers dit nooit zouden toegeven), telkens als ze probeert verschillende meningen te schrappen.
De veelzeggende zaak van Posie Parker
Het fenomeen woke heeft bitterzoete momenten gekend. Neem de ervaring van Posie Parker (eigenlijke naam: Kellie-Jay Keen-Minshull) in Nieuw-Zeeland. Posie reisde de wereld rond om tijdens demonstraties luidkeels te verkondigen dat “een vrouw een volwassen mens van het vrouwelijk geslacht is”, waarmee ze in wezen impliceerde dat het vrouw-zijn een biologisch feit is en geen keuze die een volwassene kan maken. Zo verdedigde ze het territorium van de vrouw in de westerse cultuur.
Dit was in openlijke tegenspraak met de ideologie dat zelfidentificatie belangrijker is dan biologie, wat ertoe leidde dat de Nieuw-Zeelandse minister van Immigratie Posie’s standpunten weerzinwekkend noemde. Een gewelddadige menigte van meer dan 1000 ‘transgenderactivisten’ in Auckland intimideerde Posie en haar aanhangers, wat ertoe leidde dat de Guardian (aantoonbaar de ‘bakermat van woke’ in de media) haar een anti-transgenderactivist noemde en een opiniestuk publiceerde waarin zij een “opruier” en haar taalgebruik “hatelijk” en “gevaarlijk” genoemd werd. Al dit geweld en het nadrukkelijk pronken met deugdzaamheid werd mooi samengevat door Brendan O’Neill in de Spectator als “het ritueel aan de schandpaal nagelen van een heks, een gewelddadige zuivering van een ketter”. Inderdaad.
De ironie van het hele gebeuren was dat er stoere, mannelijke politieagenten nodig waren om Posie te redden van de menigte. Posie’s belangrijkste bondgenoten in de afgelopen jaren waren feministen, van wie de belangrijkste vijanden tot voor kort masculiene, witte, mannen waren, dat wil zeggen, precies het soort mensen dat haar te hulp schoot: mannen die hun oude patriarchale rol van beschermers serieus namen. De les van ‘wees voorzichtig met wat je wenst’, werd duidelijk voor elke vrouw die toekeek.
Onze definitie van woke
Als we de houdingen en activiteiten die kenmerkend zijn voor het ‘woke’-fenomeen samenvoegen, komen we tot de volgende definitie van woke:
Woke is een beweging die openbare ruimten en economische rollen, ingenomen door dominante culturele krachten, en groepsidentiteiten, binnendringt en zich toe-eigent, door het vertonen van moreel absolutisme, intolerantie, narcisme, slachtofferschap, identiteitsdiefstal en paniekzaaierij, en die de schijn van tolerantie en diversiteit ophoudt in plaats van daadwerkelijk tolerant te zijn en diversiteit te ondersteunen.
Onze definitie is een hele mond vol, maar dat is moeilijk te vermijden als je een complex, grootschalig sociologisch fenomeen probeert te vatten. Als we een woordenboek voor de gewone man aan het schrijven waren en een simpele oneliner nodig hadden, zouden we kunnen schrijven dat woke een “fantasieloze doodscult is van onproductieve, zeurende kinderen die elkaar vinden in een aanval op de volwassenen die ze hopen te vervangen”.
De politiek van woke
Aan de andere kant zou een beweging als woke, naar ons oordeel, in een oogwenk verpletterd kunnen worden door het geld. Als het grote geld het zou willen, zou het de massamedia en politieke instrumenten kunnen gebruiken om woke binnen enkele weken met overweldigende kracht te vernietigen, en zou het daarbij bovendien worden toegejuicht door de overgrote meerderheid van de bevolking.
Waarom gebeurt dit niet? Om de eenvoudige reden dat de activiteiten van woke passen bij de economische belangen van grote bedrijven, internationale agentschappen en de globalistische klasse. De vijanden van de globalistische klasse zijn patriottisme en dappere gemeenschappen die in staat zijn de waarheid te zien en zich te organiseren tegen de globalisten. De globalisten steunen dan vanzelfsprekend woke, volgens het oude Arabische gezegde dat ‘de vijand van mijn vijand mijn vriend is’. Er is ook een duidelijke economische beweegreden: door zich aan te sluiten bij het vreedzame imago van woke, kunnen bedrijven, ngo’s en internationale agentschappen meer zaken, meer geld en meer macht krijgen. (In de afgelopen tijd hebben we een paar bedrijven gezien – zoals Anheuser-Busch – die in de fout zijn gegaan door hun eigen gretigheid om met de massa mee te doen aan woke, maar die enkele voorbeelden hebben nog niet genoeg tegenstand geboden om de beweging te keren). Voorbeeld: Gates is de voornaamste financier van The Guardian, en lijkt daar vooralsnog weinig persoonlijke last van te hebben gekregen.
Sommigen hebben geprobeerd om internationale bedrijfsfinancieringsstromen te traceren (bijv. via woke-puntensystemen en het ESG-investeringssysteem. [ESG-criteria zijn milieu-, sociale en bestuurscriteria voor de activiteiten van een bedrijf die gevolgen kunnen hebben voor de samenleving of het milieu, red.]), wat een voortdurende onderzoekstaak is die wordt bemoeilijkt door een gebrek aan regels voor financiële transparantie.
Toch past datgene wat we kunnen waarnemen bij economische prikkels. Wokisten krijgen financiële middelen en worden uitgebuit door de globalistische klasse als een soort fascistische stoottroepen om te helpen bij het creëren van verdeeldheid en het regeren over de bevolking van het Westen, terwijl de globalisten ervan dromen om uiteindelijk een technocratisch neofeodaal rijk op te richten waarover zij heersen.
De globalistische klasse – waarover we eerder hebben geschreven – speelt met vuur. Ten eerste gokt die klasse erop dat haar leden persoonlijk kunnen ontsnappen aan de nadelen van woke en dat ze woke kan verpletteren wanneer het niet langer nuttig is. Dit is nog niet zo dom, want allebei lijken vrij reële verwachtingen.
Erger is dat de globalisten er ook van uitgaan dat de doelen op de woke-agenda niet de rechtsstaat zullen ondermijnen waarvan hun eigen eigendomsrechten afhangen, of de kracht van het hele Westen waarvan hun internationale status afhangt. Dit is een heel riskante gok, vergelijkbaar met het afbranden van een huis om de bewoners eruit te zetten en er vervolgens zelf te gaan wonen.
De vernietigingsdrang van woke komt voort uit het hart van een aftakelende westerse samenleving. Woke is een aanval op de meest krachtige en gezonde elementen van die samenleving, gesteund door de superrijken die op zoek zijn naar meer macht. Woke is tegelijkertijd een fantasieloze, nieuwe religie van de nuttelozen om nutteloosheid te vieren, een fanatieke “doomdsday cult”, en een dief van wat goed, gezond en zelfbevestigend is. Woke vertegenwoordigt in vier letters wat er aan het Westen mankeert en is het tegenovergestelde van wat nodig is om het Westen te genezen.