Tweespalt in de wetenschap
Door Paul Frijters, emeritus professor welzijnseconomie aan de London School of Economics
In ons nieuwe boekje ‘The Great Covid Panic’[1] zetten we de gebeurtenissen van de laatste 19 maanden op een rij. In voorgaande afleveringen had ik het over de drie periodes (de Grote Angst, the Illusie van Controle en Eindspelletjes), de drie soorten beleidsreacties (minimalistisch, pragmatisch en cult), en de verleidingen die op bewindslieden, medische adviseurs en de grote bedrijven afkwamen.
In deze aflevering wil ik het hebben over de tweespalt in de wetenschap na het begin van 2020. Het is namelijk zo dat wetenschap onze vriend is in de strijd tegen het nieuwe feodale systeem dat in het Westen opgestaan is: volgens de geldende inzichten van zowel voor 2020 als op dit moment zijn die lockdowns niet wetenschappelijk verantwoord. Erger nog, de ontwrichtingen zijn funest voor welzijn en gezondheid, alsmede de kwaliteit van ons bestuur.
Het algemene inzicht in de epidemiologie, virologie, en gezondheidseconomie was dat lockdowns niets zouden opleveren behalve enorme schade[2], zoals inderdaad gebeurde. Het idee dat ze ergens goed voor waren is een totalitair verhaal, geboren in Wuhan, dat puur schijn is gebleken. De vraag moet dus gesteld worden welke wetenschapper er op welke manier wetenschappelijk verraad gepleegd heeft om ze toch te gaan aanprijzen. Meer in het algemeen is de vraag hoezeer de wetenschap op dit moment nog los staat van de macht[3].
Wetenschappers als Angsthazen
In januari, februari, en vooral begin maart 2020 regende het in de Westerse wereld van de petities van zogenaamde wetenschappers om toch vooral aan lockdowns te doen. Dit terwijl het inzicht van de epidemiologie en virologie toch echt was dat als een erg besmettelijk virus eenmaal verspreid was over de hele wereld, het geen zin had te proberen virusgolven tegen te houden, omdat er hoogstens uiterst kostbaar uitstel kon worden behaald, geen afstel. Toch regende het de eerste maanden petities van wetenschappers om toch vooral de maatschappij te ontwrichten via lockdowns. Wie deden daar eigenlijk aan mee?
Een typerende petitie was die van 600 ‘gedragswetenschappers’ in het VK[4]. Op 16 maart 2020 kwamen die naar buiten met een verklaring die niet alleen beweerde dat radicale gedragsverandering (via lockdowns) veel mensenlevens kon redden, maar dat de ervaringen in China en Zuid Korea overtuigend genoeg waren om te zeggen dat dit geprobeerd moest worden. Dit was dus een club die vrijwel niets wist van virologie, epidemiologie, of maatschappelijke ontwrichting. In hun verklaring werd met geen woord gerept over de slachtoffers van lockdowns: ze deden het voorkomen alsof een lockdown geen kwaad kon doen maar waar mogelijk groot voordeel aan zat.
Dit waren dus 600 wetenschappers die zich als onnozele angsthazen gedroegen. Ze pleegden puur verraad aan de wetenschap door niet gedegen te kijken naar wat de voordelen en nadelen van lockdowns waarschijnlijk zouden zijn. Ze misbruikten het vertrouwen van de maatschappij in hen om ook maar wat te roepen.
Nou heeft iedereen in een democratie recht op een ongefundeerde mening, en ook om die luidkeels te roepen, maar als 600 gedragswetenschappers dat doen terwijl ze zich beroepen op hun status als wetenschapper dan is dat gewoon verraad van hun wetenschappelijke plicht. Iedereen kan wel eens een foutje maken of er naast zitten, maar op zo’n zwaarwichtig onderwerp zo te handelen, namelijk het ontnemen van vrijheden, scholing en arbeid van miljarden mensen, is niet te billijken.
Wat mij betreft is de enige manier voor die 600 om met hun schande om te gaan dat ze hun baan opzeggen (ze hebben duidelijk niets in de wetenschap te zoeken), hun fortuin schenken aan de slachtoffers van lockdowns, en proberen op een of andere manier nog iets zinnigs met hun leven te doen.
Naast dat clubje ‘gedragswetenschappers’ in het VK waren er in vrijwel ieder land vele andere groepen wetenschappers die luidkeels om lockdowns riepen. Zoals ik in een eerder stuk al verhaalde, waren dat nagenoeg alle topeconomen in de VS en Europa die in surveys ondervraagd werden[5]. Terwijl hun traditionele rol was om overzicht te creëren over de grootte van de verschillende voor- en nadelen van verschillend beleid, riepen ze zonder dat overzicht gecreëerd te hebben toch massaal om lockdowns. Wat mij betreft is dat hun ‘functie elders’ moment. Ze hebben vast nog wat mensen nodig in de riolering van de steden. Ratten vangen of zo.
Op dit punt was Nederland een positieve uitschieter. Hier was juist sprake van een wetenschap die zijn rug initieel recht hield. Het RIVM/OMT was tegen schoolsluitingen en andere lockdownmaatregelen[6] (totdat de regering ze toch invoerde), en de bevolking werd in elk geval door het Parool gewaarschuwd voor de negatieve maatschappelijke gevolgen van lockdowns[7]. Ook de Nederlandse economen waren veel zinniger dan hun Anglo-Sakische evenknieën, met tegengeluiden die vroeg kwamen (denk aan Ira Helsloot). De lockdowns in Nederland moeten dus niet de Nederlandse wetenschappers verweten worden maar het kabinet, dat op 15 maart 2020 een lockdown invoerde, onterecht (schriftelijk) zeggend dat dat op wetenschappelijk advies was. Wat dat betreft herhaalt de geschiedenis zich met de coronapas in september 2021 die ook een puur politieke beslissing gebleken is.
Het verraad van sommige medici
Veel erger dan wat angsthazen en machtswellustelingen die zonder kennis maar wat riepen, was het verraad van hen die echt beter moesten weten: een deel van de medische wetenschap. Je moet hierbij natuurlijk vooral denken aan al die ‘medische adviseurs’ van regeringen. In Nederland zijn dit het OMT/RIVM geweest die, toen het kabinet hen voor het blok plaatste op 15 maart 2020 door tegen hun advies in toch aan lockdowns te doen en hun daarna vroegen om allerlei specifiek advies, totaal zwichtten voor de verleiding van de macht. Vanaf dat moment zijn ze propagandisten geworden van beleid waar ze voorheen tegen waren, tot in de rechtszaal toe. Ze hebben zich dus gewoon laten misbruiken in plaats van hun verantwoordelijk echt te nemen. Wat ze hadden moeten doen is, net als Mona Keijzer, in de media verkondigen dat de regering anti-wetenschappelijk en anti-maatschappelijk beleid aan het voeren was, terwijl ze verder gewoon naar eer en geweten hun werk bleven doen. Ze hadden zeker niet het aerosolen-verhaal moeten wegzetten als onzinnig, of volslagen onzinnige aannames moeten maken in hun modellen. Door dat toch te doen zijn ze medeplichtig geworden.
De collaboratie die je in Nederland gezien hebt is wijdverbreid geweest in Westerse landen. Zo heb je natuurlijk notoire opportunistische ramproepers zoals Ferguson in het VK of Fauci de VS, maar vrijwel ieder Europees land heeft zijn eigen medici die zich achter de paniek schaarden. Of het hun om geld, macht of warm groepsgevoel ging doet er eigenlijk niet toe. Door schadelijke onbewezen experimenten en medische behandelingen aan de bevolking op te dringen hebben ze hun wetenschappelijke plicht verzaakt. Ik ben geen jurist, maar ik vind het argument dat ze misdaden tegen de menselijkheid gepleegd hebben heel sterk.
Het ergst vind ikzelf hoe bont sommige medische topbladen het gemaakt hebben. De editors van het blad de Lancet waren wat mij betreft het dieptepunt. Ze schaarden zich volledig achter de Chinese lockdowns zonder daarvan ook de nadelen helder in beeld te hebben, een gotspe voor medici die ‘doe geen schade’ als Leitmotif hebben. Op 2 maart 2020 zeiden die editors dus in hun editorial, waar ze verantwoordelijk voor zijn (mijn vertaling)[8]:
“Rijke landen die nu hun eigen uitbraken hebben moeten gerede risico’s en meer daadkrachtige keuzes maken. Ze moeten hun angst opzij zetten voor de negatieve korte-termijn consequenties en economische consequenties die zouden kunnen komen van verminderde vrijheden die onderdeel zijn van krachtigere infectie-controlemaatregelen.”
In deze editorial distantieert de Lancet zich dus als blad van 50 jaar kennis van epidemiologen en virologen aangaande de kwalijke gevolgen van lockdowns, en doen ze ook nog alsof ze al weten dat ‘daadkrachtige maatregelen’ ook echt een virus controleren. Zonder duidelijk bewijs dat ze ergens goed voor waren roepen ze dus om maatregelen waarvan wel degelijk bekend was dat ze enorm schadelijk waren, zonder zelfs de moeite te doen om te kijken of het waarschijnlijke totaaleffect op volksgezondheid netto positief was.
De Lancet moet dus opgeheven worden en de editors zouden hun wetenschappelijk posities moeten verlaten om zich bij het dichtstbijzijnde politiebureau aan te geven. Er zijn meer bladen en teams van editors waar dit waarschijnlijk ook voor geld plaatsvond, maar de Lancet had een speciale plicht om nuchter te blijven, aangezien dit het blad was waar ook de eerste studies over de ernst van de ziekte in uitkwamen.
Toch is het belangrijk in gedachten te houden dat nog steeds veel wetenschappers bezig zijn hun ‘normale werk’ te doen. Er staan er weliswaar niet zo veel op de barricades, maar dat is wat anders dan dat ze bewust de zaak flessen. Zo komt veel van de informatie over de onzin van lockdowns en vaccinatiedwang juist van de ‘mainstream’. Dat er met de deltavariant net zoveel infectiekans is voor gevaccineerden als ongevaccineerden, wat het hele argument onderuit haalt dat vaccinatie iets is waarmee ‘anderen’ beschermd worden, kwam bijvoorbeeld uit grote ‘reguliere’ studies. We moeten dus goed voor ogen houden wie er wel en niet de wetenschap verraden hebben. Het zijn vooral baasjes en sukkels binnen de wetenschap geweest, niet de echte onderzoekers. Dat zagen we ook bij het CBS in Nederland: hun mediamensen en managers hebben onwelgevallige welzijnsdata weggemoffeld die niet in het regeringsverhaal pasten, terwijl de onderzoekers nog altijd degelijk werk afleveren[9]. Liefde en waarheid worden dus veel breder gedragen dan soms lijkt.
[2] Kulldorff, M. (2020), ‘Lockdown is a terrible experiment’ – spiked
[3] Een prima artikel met een soortgelijke strekking gericht op Anglo-Saxische landen is The Masked Ball of Cowardice
[4] https://sites.google.com/view/covidopenletter/home
[6] Zie: De coronacrisis in tweets van het RIVM: een tijdlijn – EW
[7] Gerapporteerd in het Parool: Wetenschappers in verzet tegen lockdown: ‘We moeten de paniek bezweren’
[8] Zie The Lancet. (2020). COVID-19: too little, too late? Mar 7, 2020, 395(10226), 10.1016/S0140-6736(20)30522-5. COVID-19: too little, too late?
[9] Bedrog ontmaskerd: het welzijn in Nederland keldert volgens eigenlijke CBS-cijfers